در ابتدای قرن بیستم در ساخت و سازها تیرهای معمولی به طور عمده در قالب شاخه های بلند تولید می شدند. البته به دلیل خاصیت ضد حریق بودنشان نسبت به چوب محبوبیت بالایی هم داشتند، اما یک ضعف بزرگ هم داشتند؛ به دلیل آنکه ابعاد آن ها بسیار طویل بود بارها با شکست روبرو می شدند. در نهایت مهندسان و صنعتگران توانستند در سال 1856 اولین تیر مرغوب در ترنتون برای ساختمان فدرال تولید کنند.
تیرآهن چند دسته است؟
تیرآهن ها از نظر شکل ظاهری، به دو دسته تیرآهن معمولی و تیرآهن هاش تقسیم بندی می شود. اصلی ترین تفاوت تیرآهن معمولی و هاش در شکل ظاهری سطح مقطع آنها می باشد. این تفاوت باعث شده است که خواص مکانیکی آن ها مانند استحکام و آستانه تحمل بار، به طور محسوسی با یکدیگر متفاوت باشد و بنابراین هرکدام، برای یک کاربری خاص، مناسب است.
تاریخچه تولید تیرآهن H
تیرآهن بال پهن IPB یا H شکل یا هاش برای اولین بار در دنیا در شرکت بثهلم تولید شد. می توان به جرأت گفت از مهمترین دستاوردهای این واحد تولیدی به شمار می رفت؛ چرا که با تولید آن تحول عظیمی در صنعت فولاد ایجاد شد و به سرعت توانست از بخش های دیگر این صنعت جلو بزند.
مهم و انقلابی بودن تولید تیرآهن هاش تا کجا
تیرآهن هاش بال پهن به عنوان یک اختراع بسیار مهم محسوب می شد تا آن جا که جایش را در لوگوی این کمپانی باز کرد و مورد استفاده نمادین هم قرار گرفت.نیز مورد استفاده قرار گرفت.
کدام مدل تیرآهن دیرتر اختراع شده است؟ IPE یا IPB
تیرآهن IPE یا همان تیر I شکل مدتها به عنوان مصالح پایه در صنعت ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گرفت. اما بعد از آن هاش بال پهن در صنایع بثهلم با ورود موفقیت آمیز خود به بازار در اوایل قرن بیستم توانست جایگاه بسیار مهمی را در میان سایر موارد مشابه پیدا کند و برای ساخت پل ها و آسمان خراش ها به میزان بسیار زیادی مورد استفاده قرار گرفت.
تعریف از تیرآهن هاش
هاش، تیر عریض یا دارنده ی بال های پهن مانند H است. طول بال هایش به نسبت تیرآهن IPE بزرگ تر می باشد. اندازه بال این پروفیل با ارتفاع آن برابر بوده و مقطع ساده آن برای تهیه ستون، تیر و خرپا استفاده می شود. طول این نوع پروفیل بین 8 تا 16 متر بوده و دارای ارتفاع 100 تا 1000 میلیمتر است.
- تیرآهن IPB= HEB, HEA
هاش سنگین
هاش HEB سنگین است. این نوع تیرآهن بال پهن دارای بال ضخیم تری نسبت به تیرآهن HEA است:
- استانداد: این نوع تیرآهن در استانداردهای DIN 1025 – Euronorm 53-62 – EN 10034 – EN 10163-3, C – STN 42 5550ČSN 42 5550 – TDP: STN 42 0135 تهیه و تولید می شود.
- گرید: تیرآهن هاش در گریدهای ST37 و ST44 و ST52 است.
- محل مصرف: در صنعت پل سازی، برج سازی، سد سازی و صنایع مشابهی که نیاز به مقاومت بالا داشته باشد؛ کاربرد دارد.
جان و بال چیست؟
اگر از سطح مقطع تیرآهن به آن نگاه کنیم دو ورق که به صورت افقی در بالا و پایین تیر قرار گرفته اند بال و ورق ضخیمی که در بین این دو مقطع به صورت عمودی قرار گرفته است را جان می گویند. به طور کلی می توان گفت سطح مقطع تیرآهن ها شامل یک جان و دو بال است. جان در وسط سطح مقطع قرار دارد و دو انتهای آن، به دو بال متصل شده است
- قبل از توضیح در مورد تفاوت دو مدل هاش I وH باید تعریق جان و بال را بدانید.
تفاوت تیرآهن I با H
تفاوت هایی در ساختار هاش و تیر I وجود دارد که این تفاوت ها سبب اختلاف در نوع کاربرد آنها در صنعت شده است. هر دو نوع این تیرآهن عناوین خود را از هند گرفته اند و بر مبنای سطح مقطع شان نام گذاری شده اند و امروزه در کل جهان کاربرد وسیعی دارند. در حالی که هر دو نوع تیرآهن برای بخش های مختلف ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرند و هر دوی آن ها دارای بال های بالا و پایین هستند؛ اما تنها تفاوت ساختاری آن ها در بال هایشان است. در تیرآهن I بال ها دارای عرض کمتری بوده و فاصله لبه های بال تا انتها در محل تلاقی با جان نسبتا کوتاه است، اما در تیرآهن بال پهن هاش این فاصله بیشتر است.
تفاوت دیگر تیرآهن هاش با مدل معمولی در استانداردشان
تیرآهن های معمولی I شکل دارای انواع مختلفی هستند. این تیرآهن ها مطابق با دو استاندارد ipe و inp تولید و به بازار عرضه می شوند:
- در تیرآهن های معمولی ساخته شده با استاندارد ipe، ضخامت بال ها در سراسر طول، ثابت می باشد. مطابق استاندارد اروپایی است و در بازار ایران رواج بیشتری دارد.
- نوع دیگر تیرآهن های معمولی، تیرآهن inp هستند. در این نوع تیرآهن ها، ضخامت بال ها در نزدیکی جان زیاد است و با دور شدن از جان، ضخامت بال ها کاهش پیدا می کند. تیرآهن های inp مطابق با استاندارد چین تولید می شوند.
انواع تیرآهن هاش را بشناسید
- تیرآهن سبک (IPBL)
تیرآهن سبک از ورقه های نازک فولادی تشکیل می شود. علامت L یعنی این تیرآهن وزن کمی داشته که قیمت آن را تحت تاثیر قرار می دهد.
- تیرآهن سنگین (IPB)
تیرآهن هاش ضخیم یا سنگین از ورق هایی با ضخامت بالا تولید شده و به عنوان عنصر اصلی در سازه، وظیفه تحمل بار را به عهده دارد. استاندارد این تیرآهن مطابق با استانداردهای ارائه شده توسط کشور آلمان است.
- تیرآهن فوق سنگین (IPBV)
کاربرد این تیرآهن اغلب در کشورهای اروپایی است. در ایران تولید نمی شود.
جدول مقایسه ای هاش سبک و سنگین
در جدول زیر با یک نگاه می توانید تفاوت هاش سبک و سنگین را درک کنید:
| تیرآهن سنگین | تیرآهن سبک | |
| 30-150 | 5-20 | وزن (کیلوگرم بر متر) |
| 100-400 | 50-150 | عرض (میلیمتر) |
| 150-600 | 30-100 | ارتفاع (میلیمتر) |
| 5-20 | 3-10 | ضخامت (میلیمتر) |
| 500-1000 | 250-500 | استحکام (مگاپاسکال) |
| ریخته‌گری و آهنگری | کمپرسی | فرآیند تولید |
| مستطیلی یا مربعی | مستطیلی یا مربعی | شکل ظاهری |
| سازه‌های سنگین مانند پل‌ها، ساختمان‌های صنعتی، ساخت اسکلت فولادی | سقف‌های فلزی، تجهیزات حمل و نقل، انشعابات برق و تلفن | کاربرد |
کلام پایانی انتخاب مدل تیرآهن مصرفی را مهندس طراح و وزن سازه باید تعیین کند
تیرآهن هاش به دلیل سطح مقطع بزرگتر و ضخامت بیشتر بال ها و جان، دارای وزن بیشتری نسبت به تیرآهن معمولی می باشد. همین موضوع باعث شده که استفاده از هاش در پروژه های کوچک و سبک، به صرفه نباشد. نیاز است مهندس طراح با انجام محاسبات دقیق بر اساس اصول محاسبات مهندسی و استانداردها، از بین تیرآهن معمولی، هاش و پروفیلی برای اجرا در سازه انتخاب کند. در جدول اشتال، استانداردهای مربوط به وزن و سایز دقیق هریک از تیرآهن های ساده و هاش، ارائه شده است.
جواب تستی
جواب دوم
لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است. چاپگرها و متون بلکه روزنامه و مجله در ستون و سطرآنچنان که لازم است و برای شرایط فعلی تکنولوژی مورد نیاز و کاربردهای متنوع با هدف بهبود ابزارهای کاربردی می باشد. کتابهای زیادی در شصت و سه درصد گذشته، حال و آینده شناخت فراوان جامعه و متخصصان را می طلبد تا با نرم افزارها شناخت بیشتری را برای طراحان رایانه ای علی الخصوص طراحان خلاقی و فرهنگ پیشرو در زبان فارسی ایجاد کرد. در این صورت می توان امید داشت که تمام و دشواری موجود در ارائه راهکارها و شرایط سخت تایپ به پایان رسد وزمان مورد نیاز شامل حروفچینی دستاوردهای اصلی و جوابگوی سوالات پیوسته اهل دنیای موجود طراحی اساسا مورد استفاده قرار گیرد.
